مقدمه
قانونگذار در باب تغییرات در سرمایه شرکتهای سهامی خاص و عام در بخش هشتم از لایحه اصلاحی قانون تجارت و ماده شماره 157 به بعد در خصوص افزایش سرمایه و بعد از آن کاهش سرمایه و احکام و قواعد پیرامون آن به بررسی نشسته است از این روی و با عنایت به اهمیت بالایی که این بحث در میان شرکت های تجاری دارد در مقاله پیش رو به صورت اجمالی به برخی مقررات پیرامون افزایش سرمایه میپردازیم.
روش های افزایش سرمایه
در اولین ماده از مواد مربوط به افزایش سرمایه قانون گذار اشعار داشته است که سرمایه شرکت را میتوان از طریق صدور سهام جدید و یا بالابردن مبلغ اسمی سهامموجود افزایش داد.
به این ترتیب دو روش اصلی برای افزایش سرمایه وجود دارد؛ یا شرکت همان سهام موجود را افزایش مبلغ داده و فرضا برگه سهام پنجاه ریالی را پنجاه و پنج ریالی میکند و یا اینکه سهام موجود منتشر و توزیع خواهد کرد.
از میان این دو راه روش اولی نسبتا محدود تر از روش دوم میباشد چراکه در افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید، ممکن است که بنا به انتخاب و تصمیم گیری شرکت، پرداخت سرمایه به صورت نقدی و یا غیر نقدی باشد و یا از محل سود انباشته و یا مطالبات نقدی حاصل شده افراد و یا حتی از محل اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه میسر میگردد در حالی که در روش بالابردن مبلغ اسمی تادیه این مبلغ تنها باید به صورت نقدی بوده باشد و این مهم را نباید از نظر دور داشت که ارزش اسمی هر سهم در شرکت سهامی عام نیز نهایتا تا عدد 10هزار ریال ممکن است؛ بنابراین در صورتی که از ابتدا مبلغ سهام 10هزار ریال بوده باشد دیگر افزایش سرمایه از این طریق ممکن نخواهد بود.
یکی از امتیازاتی که در افزایش سرمایه از طریق صدور سهام جدید در شرکت سهامی خاص وجود دارد این است که این افزایش سرمایه صرفا در این نوع از شرکت میتواند به صورت غیر نقد نیز باشد به شرط آنکه تشریفات مربوط به تقویم و تادیه این دست از آورده ها مطابق همان روشی که در ابتدای کار و در مقام تاسیس طی شد، باز هم گذرانده شود.
گزارش هیات مدیره
به منظور اتخاذ تصمیم در مورد افزایش سرمایه، هیات مدیره باید گزارشی در مورد لزوم و چرایی نیاز شرکت به افزایش سرمایه تهیه کرده و به نظر بازرسان نیز برساند و با دعوت از مجمع عمومی فوقالعاده-افزایش سرمایه در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده میباشد- پیرامون این دستورجلسه به بحث نشسته و نظر مساعد این مجمع را جلب نماید.
در این مجمع گزارش هیات مدیره و دلایل ایشان به همراه نظرات بازرس یا بازرسان مورد بررسی قرارخواهد گرفت و نهایتا خروجی جلسه تایید یا رد این پیشنهاد خواهد بود.
در صورتی که مجمع عمومی فوقالعاده مزبور رای به افزایش سرمایه بدهد می بایست به هیات مدیره اختیار داده تا این افزایش سرمایه را عملی نماید. نکته اینجاست که در صورت اعطای این اختیار به هیات مدیره، این هیات نهایتا 5 سال زمان خواهد داشت تا این اختیار را عملیاتی نموده و سرمایه شرکت را افزایش بدهد.
در افزایش سرمایه چه از طریق بالابردن مبلغ اسمی سهام موجود و چه از طریق صدور سهام جدید، شرکت ها به هیچ وجه اجازه ندارند به سراغ اندوخته های قانونی خود رفته و از آن محل برداشت نمایند.
منبع: http://mag.sabtyar.com/1037/نکات-مهم-افزایش-…در-شرکت-های-سهام/